McKinsey: “İK Artık Maliyet Değil, Kâr Merkezi” – Peki Siz Bu Dönüşümü Ne Zaman Başlatacaksınız?

2025 yılı biterken McKinsey’nin bu yıl yayımladığı iki kapsamlı rapor, İK dünyasının yeni gerçeğini çok net ortaya koyuyor:

• Şubat 2025 – “A New Operating Model for People Management”

• Temmuz 2025 – “HR Monitor 2025”

1.900’den fazla şirket ve 4.000’den fazla çalışanla yapılan bu çalışmaların ortak sonucu şu: Yüksek performanslı organizasyonlarda İnsan Kaynakları, geleneksel “maliyet merkezi” olmaktan çıkıp doğrudan kâr üreten stratejik bir birim haline geldi.

Neden 2025 Tam Bir Kırılma Noktası?

1. AI bordro, izin, sözleşme gibi çoğu operasyonel işleri yuttu → İK ekibi artık %70 zamanını stratejik konulara harcıyor.
   McKinsey'nin HR Monitor 2025 raporu, gen AI ve otomasyonun İK süreçlerinin %19'unu kapsadığını, ancak tam entegrasyonla İK kadrosunun %22 küçültülebilip operasyonel yükün %70 azalabileceğini belirtiyor. Bu, İK ekiplerinin bordro gibi rutin işlerden kurtulup, stratejik yetenek planlamasına odaklanmasını sağlıyor – sonuçta hız, ölçeklenebilirlik ve stratejik etki artıyor. Benzer şekilde, genel AI istatistikleri, AI destekli bordro sistemlerinin işlem süresini %70 azalttığını doğruluyor, bu da İK'yı "insan odaklı" bir birime dönüştürüyor.

   
   

2. CFO’lar ilk kez İK bütçesini “yatırım kalemi” olarak görüyor McKinsey: Skills-based organizasyon tasarımı yapan şirketlerde verimlilik %19, inovasyon hızı %34 artıyor.

   
   

3. Türkiye'de kritik rollerde (örneğin IT, mühendislik veya yönetim pozisyonları) açık pozisyon doldurma süresi, 2025 verilerine göre ortalama 94 güne ulaşmış durumda – bu, ekonomik belirsizlik ve beceri açığı nedeniyle uzuyor. Boş kalan her kritik pozisyonun aylık maliyeti ise 280-420 bin TL arasında değişiyor; bu rakam, maaş kaybı, verimlilik düşüşü ve acil işe alım giderlerini kapsıyor (örneğin, bir orta seviye yönetici için aylık brüt maaş + dolaylı maliyetler baz alınarak). McKinsey'nin küresel talent crunch raporları da, beceri açığının 2030'a kadar 85 milyon işçi yaratacağını öngörerek, Türkiye gibi pazarlarda bu kaybın katlanacağını belirtiyor.

McKinsey’nin En Çarpıcı 9 Verisi

1. İnsan gelişiminde (people development) “üst düzey” olan şirketler, rakiplerine göre finansal performansta 4 kat daha iyi.

2. Skills-based organizasyon tasarımı yapan şirketlerde: – İşgücü verimliliği +%19 – İnovasyon hızı +%34 – İç mobility (terfi/yan geçiş) +%34

3. Teklif kabul oranı küresel ortalamada %56’ya düştü (Türkiye’de bazı sektörlerde %48’e kadar iniyor).

4. Yeni işe girenlerin %18’i ilk 90 gün içinde ayrılıyor – bu oran 2023’te %11’di.

5. Kritik rollerin yalnızca %33’ünde gerçek bir yedekleme (succession) planı var.

6. Çalışanların %26’sı son 12 ayda hiç performans feedback’i almamış. Bazı çalışanlar yılda sadece 6 gün eğitim görüyor.

7. Generative AI henüz İK süreçlerinin sadece %19’unu kapsıyor ama tam entegre eden şirketlerde İK kadrosu %22 küçülüyor, operasyonel yük %70 azalıyor.

8. Turnover’ın şirketlere yıllık maliyeti cironun %8-12’si – 500 milyon TL cirosu olan bir şirket için 40-60 milyon TL demek.

9. En önemlisi: McKinsey’nin önerdiği yeni modelde İK üç ana rolden oluşuyor:

   • People Strategists (veri odaklı lider koçları)

   • People Scientists (uzman müdahale ekipleri)

   • People Technologists (AI ve sistem entegratörleri) Bu üçlü tam çalıştığında İK, CFO’nun gözünde “maliyet kalemi” olmaktan çıkıp “yatırım kalemi” haline geliyor.

Keiken Bu Modeli 5 Yıldır Türkiye’de Çalıştırıyor

McKinsey’nin bu “Stratejik İK Üçlüsü”nü ilk okuduğumuzda “Biz bunu zaten yapıyoruz” dedik – çünkü 2020’den beri müşterilerimizde tam bu yapıyı kuruyoruz:

• Skills-First dönüşüm yaptığımız şirketlerde iç terfi oranı ortalama %54’e yükseldi, dış işe alım maliyeti %42 düştü.

• AI destekli otomasyon projelerimizde operasyonel iş yükü %70 azaldı; İK ekipleri artık %80 zamanını stratejik konulara ayırıyor.

• Yönetim kuruluna sunduğumuz “Yetenek P&L Dashboard” sayesinde CFO’lar ilk kez “İK bütçesini artırınca kâr da artıyor” cümlesini rakamlarla gördü.

• Son 18 ayda yürüttüğümüz projelerde, şirketlerin işe alım, performans ve operasyon süreçlerinde önemli verimlilik artışı sağlandı. Müşterilerimiz, Keiken iş ortaklığının ilk yılda gözle görülür şekilde zaman ve maliyet avantajı yarattığını belirtiyor.

2025’in Son Çeyreğinden Size Bir Soru

Şirketinizin İK’sı hâlâ bordro, izin takibi ve eski usul ‘yıllık performans değerlendirme döngüsü’yle mi meşgul? Yoksa yönetim kurulunda “Bu çeyrekte yetenek stratejimizi güçlendirdik ve bunun kârlılık üzerindeki etkisini net gördük. ” diyebiliyor musunuz?

Eğer ikinci cümleyi henüz kuramıyorsanız, tam zamanı.

Keiken olarak 2025’in kapanışına özel, sınırlı sayıda şirket için ücretsiz 2 haftalık İK Check-Up programı açtık. Bu 2 haftada:

• McKinsey’nin 2025 kriterlerini sizin şirketinizin gerçek verileriyle karşılaştırıyoruz

• Mevcut İK yapınızı “maliyet → kâr merkezi” ölçeğinde ölçümlüyoruz

• 2026’ya kadar izlemeniz gereken 5-7 somut adımı içeren yol haritasını size teslim ediyoruz – tamamen ücretsiz ve hiçbir bağlayıcılığı yok.

Yerinizi ayırtmak çok kolay: ✉️ info@keiken.com.tr ☎️ 0507 355 0068 📅 www.keiken.com.tr

2025, İK’nın kâr yazdığı yıl olarak tarihe geçti. 2026’da sizin şirketiniz de bu hikâyenin kahramanı olsun ister misiniz?

Keiken İnsan Kaynakları Danışmanlığı Türkiye’nin Kâr Odaklı İK Dönüşüm Ortağı

Kaynakça

1. McKinsey & Company (Şubat 2025). A New Operating Model for People Management

2. McKinsey & Company (Temmuz 2025). HR Monitor 2025

3. Korn Ferry (2025). Global Talent Crunch Report

4. Keiken Şirket Check-up Raporları