Psikolojik güvenlik kavramı ilk olarak 1965'de Edgar Schein ve Warren Bennis tarafından ''kişinin korkusuzca ve yeterli derecede risk alabileceği bir ortam'' olarak tanımlandı. Sonradan ise Harvard Profesörü ve “The Fearless Organization: Creating Psychological Safety in the Workplace” kitabının yazarı Amy Edmondson'ın yaptığı araştırmalarla psikolojik güvenlik kavramı akım haline geldi. Kitabın yazarı, psikolojik güvenliği şöyle tanımlıyor:
Psikolojik güvenlik, ekipteki herhangi bir kişinin fikirleri, soruları, endişeleri veya hataları dile getirildiği zaman cezalandırılmayacağına, aşağılanmayacağına ve risklerin objektif olarak değerlendirileceğine dair olan inancıdır.
İş ortamında psikolojik güvenliğin önemi büyüktür çünkü çalışanların kendi düşüncelerini özgürce ifade edemediği bir kurumda verimlilik ve yaratıcılık olmaz, çalışanlar işten ayrılır ya da ayrılmayı düşünmeye başlarlar. İşte bu yüzden, iş ortamında liderlerin sorumluluğu insanları konuşturmaktır. Mckinsey Global Survey araştırmasına göre, iş yerinde liderlerin çok azı psikolojik güvenliği sağlayacak davranışlar sergiliyor. İşinizde başarılı olmak; yeni fikirler üretmek ve bunları çekinmeden paylaşacak insanlara sahip olmaktan geçer. İnsanları bunları yapacak kadar güvenli hissettirmeye çalışmalısınız. Peki sadece çok az liderin sağlayabildiği psikolojik olarak güvenli bir ortamı oluşturmak için neler yapabilirsiniz?
Psikolojik Güvenlik Nasıl Sağlanır?
1- Sessizliği her şey yolunda olarak algılamayın.
Bunu yapmak çok doğal. Fikir ayrılığına düşmeyip, tartışma ortamı olmadığında herkes ve her şey yerli yerinde gibi bir düşünceye kapılabilirsiniz. Bu birçok işyerinde çokça düşülen bir tuzaktır. Bir hata en sonunda gün yüzüne çıktığında, ondan geri dönmek çoğu zaman çok zordur.
2- Tüm yeni projelerin, yeni fikirlerin ve girişimlerin belli riskleri olduğunu kabul edin.
Bunları kabul etmek ve ettiğini göstermek, insanları rahatlatıp yeni fikirlerini beyan etmelerini ve daha rahat iletişim kurmalarını sağlayacaktır.
3- Kendinizi soru sormaya zorlayın.
Sürekli olarak; Ben neyi bilmiyorum? Sen burada ne görüyorsun? Gibi soruları sorun ki insanlar bildiklerini rahatça paylaşabilsinler.
Psikolojik Güvenlik ve Beklenen Standart İlişkisi
Birçok insan, hem psikolojik olarak güvenli bir ortamı oluşturmak hem de yüksek performans standartlarını bir araya getirmenin aynı anda yürümeyeceğini düşünür. Aslında ikisi de etkili bir ekip oluşturmanın şartlarındandır ve bir liderin işi ikisini de yapmaktır. Yani psikolojik olarak güvenli bir ortamda yüksek performans standartlarını yakalayabilmek. Bunu yakalayabilmek içinse doğru ve açık bir şekilde anlatılmış eğitimler gerekir.
Harvard Profesörü Amy Edmondson bu ikisinin arasındaki ilişkiyi şu tabloyla açıklıyor:
Psikolojik Güvenlik | Düşük Performans Standartları | Yüksek Performans Standartları |
Psikolojik Güvenlik Yüksek | Konfor Alanı | Öğrenme Alanı |
Psikolojik Güvenlik Düşük | Kayıtsızlık Alanı | Kaygı Alanı |
Resim 1: Psikolojik Güvenlik ve Beklenen Standart ilişkisi
Üretkenlik ve gelişme için ideal ortamı yaratabilmek, psikolojik güvenlik ve performans standartları arasındaki ilişkiyi dengelemekten geçiyor. Yukarıda bahsedilen tablodaki alanlar sırasıyla şöyle incelenebilir:
Çalışanlar hem psikolojik güvenliğin hem de performans standartlarının düşük olduğu ortamda kayıtsız olurlar. İşe gelip giderler ama bu tek yaptıkları şey olur. Soru sormaz, düşüncelerinden bahsetmez ve sıkı çalışmazlar.
Konfor alanında olan çalışanlar işini, iş arkadaşlarını ve yöneticisini severler ama sıkı çalışmazlar. Daha fazlasını yapmak için onları motive eden bir unsur mevcut değildir.
Kaygı alanında olan çalışanlar çok çalışmak ve zor işleri başarma eğilimindedirler. Fakat bir şey bilmediklerinde bunu sormaya korkarlar. Gözlemledikleri bir sorundan bahsetmeye korkarlar. Bu iş ortamında çok riskli bir harekettir.
Eğer hem psikolojik olarak güvenli bir ortam hem de yüksek performans standardı yakalanırsa, o zaman öğrenme gerçekleşir. Öğrenme alanında, gelişim gösterirsiniz ve daha iyisini yapmak için sürekli motive etmiş olursunuz.
Psikolojik olarak güvenli bir iş ortamı oluşturmak, sorunlar oluştuğunda şirketteki çalışanlarınızın nasıl davranacağını belirleyecektir. Bilgi akışının hızlı ve etkili olduğu bir ortamda sorunlar çabuk çözülür ve hatta gerçekleşmeden öngörülür.
İş ortamınızda sağlayacağınız psikolojik güvenlik size her yönden kazanç sağlayacaktır. İşte bu yüzden sizde bu denli etkili bir iletişimle sağlıklı bir iş ortamı arayışındaysanız, keİKen'in sunduğu hizmetlere göz atabilirsiniz!
Bize ulaşabileceğiniz adresler:
Kaynaklar:
Edmondson, Amy C. The Fearless Organization: Creating Psychological Safety in the Workplace for Learning, Innovation, and Growth. Hoboken, NJ: John Wiley & Sons, 2018.
McKinsey research: https://www.mckinsey.com/capabilities/people-and-organizational-performance/our-insights/psychological-safety-and-the-critical-role-of-leadership-development
Westrum, R. (2003). The Typologies of Organizational Cultures.
Comments